niedziela, 13 października 2013

Dzisiejsza sytuacja polityczna i społeczna w państwach leżących obecnie na terenie Mezopotamii. Porównaj jak na przestrzeni dziejów zmieniły się systemy polityczne i religijne w tych państwach. Zbadaj przyczyny tych zmian.



Ustrój polityczny.

W starożytnej Mezopotamii początkowo prosperowały liczne miasta-państwa (m.in. Lagasz, Ur, Uruk, Umma), których władcy toczyli między sobą zaciekłe spory i wojny. Na jakiś czas dominację nad pozostałymi miastami-państwami udawało się uzyskać temu lub innemu ośrodkowi. Do najbardziej znanych postaci tego okresu należeli:
  • Mesanepada – ok. 2650 r. p.n.e. założył tzw. I dynastię z Ur i podczas swego ok. 40-letniego panowania podporządkował sobie m.in. Nippur i Kisz;
  • Eanatum, władca Lagasz od ok. 2455 p.n.e. – podporządkował sobie Ur, Uruk i Kisz oraz odparł najazd Elamitów – dla potomnych znany przede wszystkim ze Steli sępów;
  • Lugalzagesi – najpierw ensi Ummy, a później król (lugal) Uruk - ok. 2340-2316 p.n.e. – podczas swego niemal ćwierćwiekowego panowania podporządkował on sobie Lagasz, Ur, Uruk i wiele innych ośrodków politycznych w Sumerze. Panowanie Lugalzagesiego zamyka okres starosumeryjski, dziejów Mezopotamii. Władca ten uległ nowemu hegemonowi – Sargonowi, którego panowanie rozpoczyna nowy okres historyczny – okres akadyjski.
W późniejszym okresie w starożytnej Mezopotamii panowała monarchia, która określa się mianem „despotyczna”, tzn. władza była w rękach monarchy, który miał decydujące zdanie, był to model, gdzie jeden władca, którego władza jest nieograniczona i wedle wierzeń pochodzi od bogów, nie podlegająca żadnym sądom i ocenom, społeczeństwo natomiast było bardzo mocno zhierarchizowane.

Obecnie na terenie starożytnej Mezopotamii, leżą głównie Irak, częściowo Iran, Syria i Turcja. Sytuacja w krajach leżących na terenie Mezopotamii wygląda podobnie: kraje borykają się z kryzysem, panuje tu bieda a ludzie, którym doskwiera,  zaczynają strajkować, na ulicach wybuchają zamieszki. Władza sprawowana jest przez rząd i prezydenta.

Religia.

Religia Mezopotamii z uwagi na złożone podłoże etniczne, nigdy nie była jednolita. Jednakże w zasadniczym zrębie ukształtowali ją Sumerowie, których wierzenia           z kolei były odbiciem pierwotnych kultów sił przyrody i płodności, społeczeństw prehistorycznych. To właśnie Sumerowie i ich postrzeganie świata oddziaływały na terenach mezopotamskich niemal przez trzy tysiąclecia, pomimo tego, że każdy kolejny lud, który przybywał do Mezopotamii, przynosił ze sobą własne wierzenia i tradycje. Również Akadowie, w drugiej połowie III tysiąclecia, wnieśli swój znaczny wkład w rozwój religii i form kultu, niemniej jednak zauważalna jest dysproporcja między ich wierzeniami, a sumeryjskimi, chociażby w liczbie czczonych bogów – na kilkaset bogów sumeryjskich tylko kilkunastu było pochodzenia semickiego, mających i tak odpowiedniki w panteonie sumeryjskim. Wierzenia ludów w Mezopotamii podlegały modyfikacjom, można zaobserwować zjawisko stałego przeobrażania religii sumeryjskiej, w wyniku oddziaływania wierzeń każdego napływowego ludu. Rozwinięty był politeizm, (w połowie III tysiąclecia p.n.e. panteon sumeryjski liczył ok. 700 bogów, a już w I tysiącleciu p.n.e., panteon babilońsko-asyryjski liczył ok. 2500 imion bóstw), prowadził do pewnego rodzaju „specjalizacji” poszczególnych bogów w dziedzinach, którym patronowali: grupy bogów związanych z siłami przyrody (np. Iszkur, semicki Adad – bóg burzy), sztukami i rzemiosłami (np. Nidaba – bogini mądrości i pisarzy, Ninurta – wojny i myślistwa) oraz bóstwa wegetacji (np. Dumuzi – bóg-pasterz, opiekun odradzającej się przyrody). Poza „specjalizacją zawodową” bogowie mezopotamscy patronowali poszczególnym ośrodkom i miastom, gdzie danemu bogu oddawano specjalną cześć, jako opiekunowi i panu. Stąd wynikał fakt, że niemal każde miasto-państwo miało swego odrębnego boga-opiekuna, któremu oddawano tam cześć, a jednocześnie nie negowano istnienia pozostałych bóstw innych centrów kultowych.

Obecnie niemal wszyscy mieszkańcy terenów, na których w starożytności była Mezopotamia, to muzułmanie (97%). Ci z kolei dzielą się na szyitów i sunnitów. Pozostali mieszkańcy to głównie chrześcijanie, inne religie reprezentowane są w bardzo niewielkim stopniu. Aktualnie wyznawana jest więc religia monoteistyczna. 


                                     Autor: Błaszczak Tomasz _ Dodał: Kułaga Maciej

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz